Οι περισσότεροι άνθρωποι πιστεύουν ότι η τριχόπτωση πλήττει μόνο τους άνδρες. Ίσως επειδή η ανδρική τριχόπτωση οδηγεί πολύ συχνά σε φαλάκρα, ενώ στις γυναίκες αυτό το φαινόμενο είναι πολύ σπάνιο. Στην πραγματικότητα όμως, η τριχόπτωση ταλαιπωρεί 1 στις 2 γυναίκες, με εξίσου σημαντικές επιπτώσεις στην ψυχολογία τους, αφού τα μαλλιά αποτελούν σημαντική πηγή αυτοπεποίθησης και ομορφιάς. Μάλιστα, για κάποιες γυναίκες, τα μαλλιά είναι το πιο σημαντικό χαρακτηριστικό τους και αυτό που καθορίζει όλο το στυλ τους. Με την έγκαιρη διάγνωση και τις στοχευμένες θεραπείες, μπορούμε να σταματήσουμε την τριχόπτωση και να επαναφέρουμε την πυκνότητα των μαλλιών στις αραιωμένες περιοχές γρήγορα και αποτελεσματικά.
Μπορεί πολλοί να πιστεύουν ότι η τριχόπτωση επηρεάζει ψυχολογικά κυρίως το ανδρικό φύλο, επειδή συχνά οδηγεί σε φαλάκρα, όμως οι επιστημονικές έρευνες δείχνουν ότι η αραίωση των μαλλιών έχει μεγαλύτερο ψυχολογικό αντίκτυπο στις γυναίκες. Σε αντίθεση με τους άνδρες, οι γυναίκες είναι πιο πιθανό να αντιδράσουν με τους ακόλουθους τρόπους:
Μάλιστα, είναι χαρακτηριστικές οι φράσεις που διατυπώνουν οι γυναίκες στις σχετικές έρευνες, αποκαλύπτοντας την πεσμένη ψυχολογία τους.
«Αισθάνομαι ότι οι γύρω μου παρατηρούν συνέχεια τα μαλλιά μου», «Διαρκώς συγκρίνω τα δικά μου μαλλιά με των άλλων», «Αισθάνομαι ότι δεν είμαι ελκυστική εξαιτίας των μαλλιών μου».
«Η απώλεια των μαλλιών ήταν το πιο δυσάρεστο συμβάν στη ζωή μου», «Ανησυχώ διαρκώς μήπως χάσω περισσότερα μαλλιά».
«Βγαίνω έξω λιγότερο εξαιτίας της τριχόπτωσης», «Αισθάνομαι ότι η τριχόπτωση επηρεάζει την καριέρα μου», «Η τριχόπτωση έχει περιορίσει τη σεξουαλική μου δραστηριότητα».
«Οι φίλοι και η οικογένειά μου δεν λαμβάνουν στα σοβαρά την τριχόπτωσή μου ή υποτιμούν τη σημασία που έχει για ‘μένα».
Τα πρώτα σημάδια της τριχόπτωσης στις γυναίκες περνάνε συχνά απαρατήρητα. Η γυναικεία τριχόπτωση εξελίσσεται συνήθως πιο αργά και με πιο διάχυτο τρόπο σε σχέση με την ανδρική. Στους άνδρες, η συνηθέστερη αιτία τριχόπτωσης είναι η ανδρογενετική αλωπεκία, ή αλλιώς ανδρικού τύπου αλωπεκία, η οποία είναι κληρονομική και εντοπίζεται κυρίως στο μπροστινό τμήμα του τριχωτού της κεφαλής, οδηγώντας πολύ συχνά σε πλήρη απώλεια των μαλλιών (φαλάκρα). Αν και οι γυναίκες υποφέρουν επίσης από ανδρογενετική αλωπεκία – δεν αποτελεί όμως τη συνηθέστερη αιτία - δεν φτάνουν να χάσουν τα μαλλιά τους σε τέτοιο βαθμό. Η γυναικεία τριχόπτωση δεν εντοπίζεται μόνο στο μπροστινό τμήμα των μαλλιών, αλλά είναι διάχυτη σε όλο το τριχωτό, με αποτέλεσμα να μην γίνεται γρήγορα αντιληπτή.
Έχει διαπιστωθεί ότι μέχρι να φτάσει μία γυναίκα να παρατηρήσει ότι υποφέρει από τριχόπτωση, έχει ήδη χαθεί το 30% των μαλλιών! Πρέπει λοιπόν να είστε ιδιαίτερα προσεχτικές στα πρώτα συμπτώματα:
Στο πλαίσιο του φυσιολογικού ρυθμού ανανέωσης των μαλλιών, είναι φυσικό και αναμενόμενο να χάνετε περίπου 100-150 τρίχες την ημέρα. Όταν όμως ο οργανισμός βιώνει κάποιο στρες – σωματικό ή ψυχολογικό – τότε ο ρυθμός τριχόπτωσης μπορεί να αυξηθεί σε 200-225 τρίχες την ημέρα, οι οποίες πέφτουν όταν κοιμάστε, κάνετε μπάνιο ή βουρτσίζεστε. Μην το υποτιμήσετε.
Σε περίοδο έντονης τριχόπτωσης, μειώνεται αισθητά ο όγκος των μαλλιών. Θα το καταλάβετε αν επιχειρήσετε να πιάσετε τα μαλλιά σας αλογοουρά, η οποία θα είναι πιο λεπτή. Επίσης, ο μειωμένος όγκος των μαλλιών κάνει το δέρμα του κεφαλιού να διαφαίνεται πιο έντονα μέσα από τα μαλλιά, ενώ φαρδαίνει και η χωρίστρα.
Η τριχόπτωση μπορεί να έχει ως αποτέλεσμα τα μαλλιά σας να είναι πιο λεπτά, να σπάνε πιο εύκολα και να μην μεγαλώνουν τόσο γρήγορα.
Αποτελεί τη συνηθέστερη αιτία τριχόπτωσης στις γυναίκες και εκδηλώνεται όταν μεγάλο ποσοστό των τριχοθυλακίων του τριχωτού της κεφαλής περνάει απότομα στην τελογενή φάση του κύκλου ζωής, που συνεπάγεται τη φάση της πτώσης. Αυτή η μορφή αλωπεκίας ονομάζεται και τελογενής αλωπεκία, ακριβώς επειδή συνδέεται με το τελευταίο στάδιο του κύκλου ζωής της τρίχας. Για αυτήν την πρόωρη μετάβαση των τριχοθυλακίων, μπορεί να ευθύνεται κάποιο εξωτερικό ή οργανικό στρες (π.χ. απότομη απώλεια βάρους, εγκυμοσύνη, ασθένεια, χειρουργική επέμβαση, κ.α.) που «σοκάρει» τα αναπτυσσόμενα τριχοθυλάκια και τα θέτει σε κατάσταση ανάπαυλας αρχύτερα. Η αραίωση των μαλλιών δεν εντοπίζεται σε μία περιοχή της κεφαλής, αλλά είναι διάχυτη. Κάποιες φορές, είναι πιο έντονη στην κορυφή σε αντίθεση με τα πλαϊνά και το πίσω μέρος της κεφαλής. Παρ’ όλα αυτά, δεν προκαλείται υποχώρηση της μπροστινής μετωπιαίας γραμμής.
Οι γυναίκες που υποφέρουν από διάχυτη αλωπεκία, δεν χάνουν ποτέ όλα τα μαλλιά τους, όμως μπορεί να σημειωθεί σημαντικός βαθμός αραίωσης, και σε ορισμένες περιπτώσεις να επηρεαστεί και η τριχοφυΐα στα φρύδια και το εφήβαιο. Τα καλά νέα είναι ότι όποια μορφή κι αν έχει η διάχυτη αλωπεκία, με την κατάλληλη αντιμετώπιση είναι πλήρως αναστρέψιμη. Τα τριχοθυλάκια δεν επηρεάζονται μόνιμα. Απλά, βρίσκονται ταυτόχρονα στην τελογενή φάση περισσότερα τριχοθυλάκια από όσα θα βρίσκονταν υπό κανονικές συνθήκες (10-20%).
Η ανδρογενετική αλωπεκία ή αλλιώς γυναικείου τύπου αλωπεκία είναι κληρονομική και εκδηλώνεται κυρίως στο στεφάνι και την κορυφή του κεφαλιού, με τη χωρίστρα να φαρδαίνει και το δέρμα της κεφαλής να διαφαίνεται έντονα ανάμεσα από τα μαλλιά. Αυτή η μορφή γυναικείας τριχόπτωσης συχνά χειροτερεύει καθώς μειώνεται η παραγωγή οιστρογόνων στην εμμηνόπαυση.
Η γυροειδής αλωπεκία είναι μία υποτροπιάζουσα ασθένεια, που μπορεί να προκαλέσει απώλεια των μαλλιών σε οποιοδήποτε σημείο του τριχωτού. Συνηθέστερα εκδηλώνεται με κενά στρογγυλού ή οβάλ σχήματος ανάμεσα στα μαλλιά ή ακόμα και στα φρύδια τους. Συνήθως, η τριχοφυΐα αποκαθίσταται μετά από 6-12 μήνες, όμως οι περισσότερες γυναίκες αντιμετωπίζουν νέα επεισόδια τριχόπτωσης στις ίδιες περιοχές στο μέλλον. Σε ορισμένες περιπτώσεις, η γυροειδής αλωπεκία μπορεί να οδηγήσει και σε πλήρη απώλεια των μαλλιών (ολική γυροειδής αλωπεκία). Τα αληθινά αίτια της γυροειδούς αλωπεκίας δεν είναι γνωστά, όμως θεωρείται ότι πρόκειται για αυτοάνοση πάθηση, κατά την οποία ο οργανισμός αναγνωρίζει τα τριχοθυλάκια ως ξένα και τους επιτίθεται. Οι ίδιες οι ασθενείς συνήθως θεωρούν ότι η γυροειδής αλωπεκία πυροδοτείται από έντονο στρες και άγχος.
Η αλωπεκία έλξης προκαλείται από τη χρόνια έλξη (τράβηγμα) των τριχοθυλακίων όταν μια γυναίκα προτιμάει συχνά χτενίσματα στα οποία τα μαλλιά είναι τραβηγμένα προς μία κατεύθυνση (π.χ. αλογοούρα, κοτσιδάκια ράστα, σφιχτές πλεξούδες, κ.α.). Μία άλλη μορφή αλωπεκίας έλξης είναι η τριχοτιλλομανία, που συνδέεται με την ψυχαναγκαστική διαταραχή που οδηγεί ορισμένες γυναίκες να στριφογυρίζουν ή και να τραβάνε μικρές τούφες, με αποτέλεσμα να προκαλούν μακροπρόθεσμα κενά ανάμεσα στα μαλλιά τους.
Η ουλωτική αλωπεκία οφείλεται σε ένα τραύμα ή έγκαυμα που έχει προκαλέσει μόνιμη ουλή και άρα μόνιμη απώλεια των μαλλιών σε κάποιο σημείο του τριχωτού. Ασθένειες που μπορεί να προκαλέσουν ουλωτική αλωπεκία είναι ο ερυθηματώδης λύκος, το σκληρόδερμα, αλλά και βακτηριακές μολύνσεις, μυκητιάσεις και ιικές λοιμώξεις.
Το χρόνιο στρες – είτε σωματικό, είτε συναισθηματικό – μπορεί να προκαλέσει μία αντίδραση του οργανισμού που να επιφέρει διακοπή του κύκλου ζωής της τρίχας. Ένα τραυματικό συμβάν μπορεί επίσης να θέσει τα τριχοθυλάκια αιφνίδια σε φάση ανάπαυλας.
Η κύηση αποτελεί στρεσογόνα κατάσταση για τον οργανισμό. Οι περισσότερες γυναίκες βιώνουν έντονη τριχόπτωση συνήθως μετά τον τοκετό, καθώς οι ορμόνες προσπαθούν να επαναϊσορροπήσουν. Τα καλά νέα είναι ότι η τριχόπτωση σταματάει από μόνη της μετά από μερικούς μήνες.
Μία κοινή αίτια τριχόπτωσης σε νεαρές γυναίκες ηλικίας 20-40 ετών είναι οι πολύ υποθερμιδικές δίαιτες ή τα αυστηρά πλάνα διατροφής που αποκλείουν ολόκληρες ομάδες θρεπτικών συστατικών, όπως επίσης και η υπερβολική σωματική άσκηση, που προκαλούν σημαντική καταπόνηση του οργανισμού.
Η αναιμία προκαλείται από την έλλειψη σιδήρου, η οποία συνεπάγεται χαμηλή ποσότητα των θρεπτικών ουσιών που είναι απαραίτητες για την υποστήριξη της ανάπτυξης των μαλλιών.
Η τριχόπτωση μπορεί να είναι ένα πρόωρο σύμπτωμα δυσλειτουργίας του θυρεοειδούς και μπορεί να υποχωρήσει με την κατάλληλη θεραπεία/ρύθμιση της θυρεοειδικής λειτουργίας.
Πρόκειται για μία ενδοκρινολογική διαταραχή των ωοθηκών που πλήττει περίπου το 10% της αναπαραγωγικής ηλικίας και επηρεάζει τα επίπεδα των ορμονών.
Οι ξανθιστικές βαφές, η περμανάντ, το σεσουάρ, οι συσκευές ισιώματος και το υπερβολικό styling ταλαιπωρούν τα μαλλιά.
Οι πρωτεΐνες αποτελούν δομικό υλικό για τη σύνθεση της τρίχας. Αν μειώσετε την ποσότητα πρωτεΐνης στη διατροφή σας, είναι πιθανό να επηρεαστεί ο κύκλος ζωής της τρίχας.
Αν και η βιταμίνη Α είναι απαραίτητη για τον οργανισμό, αν υπερβείτε τη συνιστώμενη ημερήσια δοσολογία, μπορεί να προκαλέσει τριχόπτωση.
Η τριχόπτωση μπορεί να εκδηλωθεί είτε κατά τη διάρκεια, είτε μετά την εγκυμοσύνη, προσθέτοντας μία ακόμα πηγή ανησυχίας στις νέες μαμάδες. Τα καλά νέα είναι ότι η συγκεκριμένη μορφή τριχόπτωσης είναι πολύ συνηθισμένη και συνήθως μόνο προσωρινή. Υπάρχει ωστόσο μία σημαντική διάκριση που πρέπει να γίνει. Αν παρουσιαστεί κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, τότε μπορεί να αποτελεί σημάδι ορμονικής ανισορροπίας ή διατροφικής έλλειψης. Συνήθως, η τριχόπτωση εμφανίζεται μετά τον τοκετό (επιλόχεια τριχόπτωση) και οφείλεται σε δύο παράγοντες: τις ορμόνες και το στρες.
Κατά τη διάρκεια της κύησης, τα επίπεδα ορμονών αλλάζουν με πιο σημαντική την ταχεία αύξηση στην παραγωγή οιστρογόνων. Αμέσως μετά τον τοκετό όμως, τα επίπεδα των οιστρογόνων πέφτουν δραματικά, κάτι που μπορεί να συνοδευτεί από έντονη τριχόπτωση. Επιπλέον, πολλές γυναίκες αρχίζουν τη λήψη αντισυλληπτικών χαπιών που είναι πιθανό να προκαλέσουν περαιτέρω ορμονικές διακυμάνσεις και να επιδεινώσουν το φαινόμενο της τριχόπτωσης. Την ίδια στιγμή, το άγχος, τα ξενύχτια και οι νέες ευθύνες που συνεπάγεται η μητρότητα, αποτελούν μία κατάσταση έντονου στρες για τον οργανισμό που μπορεί να οδηγήσει σε τριχόπτωση.
Κατά τη διάρκεια της εμμηνόπαυσης, είναι πιθανό να παρατηρήσετε τριχοφυΐα σε σημεία όπου δεν είχατε στο παρελθόν (ιρσουτισμός), ή να δείτε τα μαλλιά σας να λεπταίνουν και να γίνονται πιο αδύναμα και άτονα. Βασική αιτία αποτελούν οι αλλαγές στα επίπεδα των ορμονών την περίοδο αυτή. Τα επίπεδα των οιστρογόνων και της προγεστερόνης πέφτουν, με αποτέλεσμα τα επίπεδα των ανδρογόνων (ανδρικές ορμόνες) να ανεβαίνουν. Την ίδια στιγμή, αν υποφέρετε από ανδρογενετική αλωπεκία, μπορεί να παρουσιάσετε επιδείνωση, καθώς αυτή η μορφή τριχόπτωσης επηρεάζεται από τις ορμονικές αλλαγές. Κατά τη διάρκεια και μετά την εμμηνόπαυση, τα μαλλιά μπορεί να γίνουν πιο λεπτά, καθώς συρρικνώνονται τα τριχοθυλάκια, να γίνει πιο αργή η ανάπτυξή τους και πιο έντονο το φαινόμενο της τριχόπτωσης.
Η αραίωση ξεκινάει στην κορυφή του κεφαλιού ή γύρω από το στεφάνι. Αυτός ο τύπος είναι αρκετά ήπιος και περνάει σχεδόν απαρατήρητος. Ορισμένες γυναίκες είναι σε θέση να αναγνωρίσουν τα πρώτα σημάδια αραίωσης σε αυτό το στάδιο, αν παρατηρήσουν προσεχτικά τη χωρίστρα τους, καθώς αρχίζει να φαρδαίνει. Ωστόσο, αρκετές φορές δεν γίνεται αντιληπτή η αραίωση επειδή στη γυναικεία τριχόπτωση δεν χάνονται μαλλιά μόνο από την μπροστινή περιοχή, όπως συμβαίνει στην ανδρική, αλλά από όλο το κεφάλι.
Στον δεύτερο τύπο είναι πιο αισθητή η αραίωση των μαλλιών κυρίως στην κορυφή του κεφαλιού και το στεφάνι. Τα μαλλιά είναι πιο λεπτά και αραιά, ενώ είναι πιο αυξημένη και η τριχόπτωση. Επιπλέον, είναι πιο απαιτητικό το styling των μαλλιών, καθώς έχει χαθεί ένα μέρος του όγκου τους και έχει γίνει πιο φαρδιά η χωρίστρα.
Αποτελεί το πιο προχωρημένο στάδιο γυναικείας τριχόπτωσης. Το δέρμα του κεφαλιού διαφαίνεται έντονα, καθώς τα μαλλιά έχουν λεπτύνει και αραιώσει σε τέτοιο βαθμό που δεν μπορούν να το κρύψουν. Σε αυτό το στάδιο φτάνουν συνήθως τα περιστατικά ανδρογενετικής αλωπεκίας, ενώ αντιθέτως στις υπόλοιπες μορφές τριχόπτωσης υπάρχει πιο ήπια αραίωση των μαλλιών.
Για μία έγκαιρη διάγνωση, λαμβάνουμε πλήρες ιατρικό ιστορικό και εφαρμόζουμε λεπτομερή τριχοσκόπηση ώστε να καταγράψουμε αναλυτικά την πυκνότητα και τα χαρακτηριστικά των μαλλιών σας, καθώς και τη βαθμίδα της τριχόπτωσης. Επίσης, για μία σωστή και ολοκληρωμένη διάγνωση, είναι πιθανό να σας ζητηθούν κάποιες αιματολογικές ή ορμονολογικές εξετάσεις.
Μόλις διαπιστωθεί η αιτία και η βαθμίδα της τριχόπτωσης, διαμορφώνεται ένα εξατομικευμένο πλάνο θεραπείας που μπορεί να προβλέπει μία συντηρητική αντιμετώπιση της τριχόπτωσης με φαρμακευτική αγωγή και ενίσχυση της τριχοφυΐας με αυτόλογη μεσοθεραπεία PRP ή, αν πληρούνται οι προϋποθέσεις, να προταθεί μία οριστική αντιμετώπιση της αραίωσης με την ελάχιστα επεμβατική μέθοδο της μεταμόσχευσης μαλλιών. Επίσης, υπάρχει η τεχνική Scalp Micropigmentation (SMP) που μπορεί να προσφέρει ένα εφέ πυκνότητας των μαλλιών με την ανώδυνη και ασφαλή μέθοδο του ιατρικού τατουάζ στο τριχωτό της κεφαλής.
